Wat is een exploitatiebegroting?

Als zzp'er heb je misschien wel eens gehoord van een 'exploitatiebegroting'. Maar wat houdt het precies in, en waarom zou je er als zzp'er mee aan de slag moeten gaan? Met een goede exploitatiebegroting weet je of je bedrijf financieel gezond is en hoe je dat blijft.

Wat is een exploitatiebegroting?

Een exploitatiebegroting is een financieel overzicht van de verwachte kosten en opbrengsten van je bedrijf in een bepaalde periode. Het helpt je om inzicht te krijgen in de financiële situatie van je onderneming. Zo kun je bijvoorbeeld zien of je inkomsten voldoende zijn om je uitgaven te dekken en of je winst maakt. 

Met een exploitatiebegroting maak je een voorspelling van je bedrijfsresultaat. Het is geen exacte wetenschap, maar een praktische tool om te sturen op je bedrijfsgroei. Hoe beter je begroot, hoe groter de kans dat je doelen ook daadwerkelijk behaald worden. 

Wat hoort er allemaal in je exploitatiebegroting? 

Een exploitatiebegroting bestaat uit verschillende onderdelen die samen een compleet financieel plaatje vormen. Dit zijn de belangrijkste: 

• Omzet: Wat verwacht je te verdienen in de begrotingsperiode? Dit is vaak gebaseerd op je verkoopdoelen, tarieven en aantal klanten. 
• Kosten: Dit is een overzicht van alle uitgaven die je moet maken om je bedrijf draaiende te houden. Denk aan huur, salaris, materialen, verzekeringen en marketingkosten. 
• Winst of verlies: Het verschil tussen je omzet en kosten geeft je het verwachte resultaat (winst of verlies) van je bedrijf. 

Gebruik je het Knab Boekhoudpakket? Dan kun je daar ook je exploitatiebegroting in bijhouden

Hoe maak je een exploitatiebegroting? 

Een exploitatiebegroting maken klinkt ingewikkeld, maar dat valt best mee. Volg deze stappen om zelf aan de slag te gaan: 

1. Schrijf je verwachte omzet op 
   Bedenk hoeveel je verwacht te verkopen of te verdienen. Baseer dit op je eerder behaalde resultaten of je toekomstige plannen. 
2. Bereken je vaste en variabele kosten 
   Vaste kosten zijn kosten die altijd hetzelfde zijn, zoals huur en abonnementen. Variabele kosten fluctueren, zoals marketinguitgaven of kosten voor producten. 
3. Trek de kosten van de omzet af 
   Dit geeft je de verwachte winst of verlies. Denk eraan om ook rekening te houden met belastingverplichtingen. 
4. Houd ruimte voor investeringen 
   Als je bijvoorbeeld nieuwe apparatuur wil aanschaffen of je bedrijf wil uitbreiden, voeg deze kosten dan toe aan je begroting. 

Waarom is een exploitatiebegroting belangrijk? 

Een exploitatiebegroting is een belangrijk onderdeel van je financiële planning. Het helpt je om een duidelijk overzicht te krijgen van de financiële situatie van je bedrijf, zodat je niet voor verrassingen komt te staan. Daarnaast helpt het je om: 

• Je cashflow te beheren: Je ziet in één oogopslag of je voldoende inkomsten hebt om je kosten te dekken. 
• Je doelen te realiseren: Door je inkomsten en uitgaven goed te plannen, kom je niet voor onverwachte financiële obstakels te staan. 
• Investeerders of banken te overtuigen: Een gedegen exploitatiebegroting toont aan dat je je bedrijfsvoering onder controle hebt en kan helpen bij het aanvragen van financiering. 

Voorbeeld van een exploitatiebegroting 

Stel: je bent grafisch ontwerper en verwacht in het komende kwartaal vijftien opdrachten van € 500. Je totale omzet komt dan uit op € 7.500.

Daar gaan natuurlijk nog kosten vanaf. Bijvoorbeeld:

• Huur van je werkruimte: € 500 per maand → € 1.500 per kwartaal
• Software-abonnementen: € 100 per maand → € 300 per kwartaal
• Marketingkosten: € 200 per maand → € 600 per kwartaal
• Diverse kosten (zoals verbruiksmaterialen): € 300 per kwartaal

In totaal maak je dus € 2.700 aan kosten. Trek je dat af van je omzet, dan blijft er € 4.800 winst over.

Hoe vaak moet je je exploitatiebegroting bijwerken? 

Je exploitatiebegroting is een dynamisch document. Het is belangrijk om het regelmatig bij te werken, bijvoorbeeld elk kwartaal. Zo kun je snel inspelen op veranderingen, zoals hogere kosten of een lagere omzet dan verwacht. Zorg ervoor dat je je begroting ook bijwerkt als je nieuwe investeringen doet of als er onverwachte kosten opduiken. 

Een begroting laten opstellen door een accountant 

Lijkt het je ingewikkeld om een exploitatiebegroting op te stellen, of heb je er simpelweg geen tijd voor? Dan kun je ook een accountant inschakelen. Dit kan handig zijn als je complexe cijfers hebt of als je zeker wil zijn dat alles juist wordt berekend.  

Maar ook met wat basiskennis kun je zelf een exploitatiebegroting opstellen, zeker als je gebruikmaakt van tools die je helpen bij de berekeningen, zoals het Knab Boekhoudpakket.  

Wat gebeurt er als mijn begroting niet klopt? 

Een onjuiste exploitatiebegroting kan leiden tot financiële problemen. Het kan bijvoorbeeld zijn dat je te weinig inkomsten hebt begroot en daardoor je kosten niet kunt dekken. Of je hebt onverwachte kosten niet meegenomen, waardoor je in de problemen komt.  

Regelmatig je exploitatiebegroting bijwerken en goed bijhouden helpt je om dergelijke verrassingen te voorkomen. Of je nu een beginnende zzp'er bent of een doorgewinterde ondernemer, het maken en bijhouden van een exploitatiebegroting is een slimme zet voor een gezonde financiële toekomst.